به گزارش تابناک، هنوز خاطره ناکامی طرح هوشمندسازی نان با سامانه «نانینو» از یاد نرفته که دوباره خبرهایی از اجرای طرحی تازه به گوش میرسد: «کارت نان». طرحی که در ظاهر با هدف کنترل توزیع نان و حمایت از اقشار آسیبپذیر معرفی میشود، اما در واقع برخی ناظران آن را تلاشی تازه برای ایجاد رانت و منافع خاص ارزیابی میکنند.
سامانه نانینو که سه سال پیش برای نظارت بر آرد و نان طراحی شده بود، در عمل با ناکامیهایی چون تخصیص ناعادلانه آرد، عدم شفافیت و نارضایتی نانوایان مواجه شد و عملاً شکست خورد. اکنون برخی کارشناسان نگراناند «کارت نان» نیز به سرنوشتی مشابه یا حتی بدتر دچار شود.
حمیدرضا رستگار، رئیس اتاق اصناف، از جمله حامیان این طرح است. او مدعی است «کارت نان» میتواند از قاچاق آرد و استفاده غیرمجاز برای خوراک دام جلوگیری کند و یارانه نان را هدفمند به دست نیازمندان واقعی برساند. با این حال، تجربه تلخ کارت سوخت و مشکلاتی چون صدور، تمدید، دلالی سهمیه و سوءاستفاده از کارت افراد کمتوان، باعث شده تا تردیدهای جدی نسبت به این روش مطرح شود.
در واقع اجرای چنین طرحی، آن هم در شرایطی که تنوع مصرف نان در ایران بالاست، نیازمند زیرساختهای بسیار پیشرفته، آموزش عمومی و نظارت گسترده است. در غیر این صورت، خطراتی چون فروش سهمیه نان توسط خانوارها، ایجاد بازار سیاه، نان بدون کارت و فساد در زنجیره تأمین نان کاملاً محتمل خواهد بود.
از سوی دیگر، اجرای این طرح هزینههای هنگفتی را به دولت تحمیل میکند؛ از تولید کارت گرفته تا ارتقاء تجهیزات نانواییها و نگهداری سامانه مرکزی. منتقدان معتقدند بهتر است پیش از طراحی یک سیستم جدید، ابتدا مشکلات سامانه نانینو رفع و تجربههای پیشین ارزیابی شود. در غیر این صورت، «کارت نان» ممکن است نه تنها به بهبود معیشت مردم کمک نکند، بلکه به پروژهای ناکام و پرهزینه با تبعات اجتماعی و اقتصادی تبدیل شود.