مواد لازم برای تهیه کلم پلو شیرازی (برای ۴ نفر)
♦ برنج ایرانی مرغوب: ۳ پیمانه
♦ کلم سفید: ۵۰۰ گرم (خرد و خلالی‌شده)
♦ گوشت چرخ‌کرده گوسفندی یا مخلوط: ۳۰۰ گرم
♦ سبزی مخصوص کلم پلو (تره، ترخون، شوید): ۲۵۰ گرم (ترکیبی و ساطوری‌شده)
♦ پیاز متوسط: ۱ عدد (رنده‌شده برای گوشت، و ۱ عدد برای سرخ‌کردن)
♦ نمک، فلفل سیاه، زردچوبه: به میزان لازم
♦ ادویه پلویی یا دارچین (اختیاری): کمی
♦ روغن مایع یا روغن حیوانی: به مقدار لازم
♦ کره یا روغن برای دم‌کردن: ۲ قاشق غذاخوری
♦ زعفران دم‌کرده (اختیاری): ۱ قاشق غذاخوری
♦ سماق یا آب‌غوره (در صورت تمایل هنگام سرو): به مقدار دلخواه
♦ ته‌دیگ نان یا سیب‌زمینی: برای کف قابلمه (اختیاری)
کلم پلو شیرازی یکی از غذاهای سنتی و محبوب استان فارس، به‌ویژه شهر شیراز است که با طعمی خاص، عطری دلپذیر و ترکیبی هوشمندانه از مواد اولیه ساده اما خوش‌خوراک، جایگاه ویژه‌ای در دل بسیاری از ایرانیان دارد. این غذا برخلاف بسیاری از پلوهای مخلوط ایرانی، با کلم سفید، سبزی‌های محلی معطر و گوشت قلقلی تهیه می‌شود و راز طعم منحصر به‌فردش، در مراحل آماده‌سازی و نحوه ترکیب مواد نهفته است.
ماجرای کلم پلو از جایی آغاز می‌شود که کلم سفید، این سبزی ساده و کم‌ادعا، با دستان هنرمند زنان شیرازی سرخ می‌شود و عطری مسحورکننده به فضا می‌پراکند. اما راز خوشمزگی این غذا تنها به کلم محدود نمی‌شود؛ سبزی‌هایی مانند تره، ترخون و شوید نقش مهمی در ساختار طعمی این پلو دارند. سبزی‌های معطری که پس از تفت مختصر، با کلم‌های سرخ‌شده ترکیب می‌شوند تا پایه‌ای از طعم را برای این غذای سنتی بسازند.
در ادامه، گوشت چرخ‌کرده با ادویه‌جات مخصوص شیرازی، نمک، فلفل و کمی زردچوبه ورز داده می‌شود تا به شکل قلقلی‌های کوچک دربیاید. این قلقلی‌ها پس از سرخ شدن در روغن، به‌عنوان بخش گوشتی غذا، در لایه‌های پلو جای می‌گیرند.
در مرحله پخت، برنج آبکش‌شده به همراه مخلوط کلم و سبزی، و قلقلی‌های سرخ‌شده، لایه‌لایه در قابلمه چیده می‌شود. این‌جاست که رایحه‌ی دل‌انگیز کلم پلو شیرازی آرام‌آرام با دم‌کشیدن غذا، در خانه می‌پیچد و همه را به دور سفره فرا می‌خواند.
برای آن‌هایی که طعم ترش و شیرین را می‌پسندند، اضافه کردن کمی آب‌لیمو، آب‌غوره یا حتی سماق در هنگام سرو، انتخابی جسورانه و دلپذیر است. این چاشنی‌ها می‌توانند طعم نهایی کلم پلو را تند و تیزتر کنند و تجربه‌ای متفاوت از غذای سنتی را رقم بزنند.
کلم پلو شیرازی معمولاً با سالاد شیرازی، ماست موسیر یا ترشی سیر سرو می‌شود؛ اما برخی خانواده‌های شیرازی آن را با نان محلی و دوغ نیز همراه می‌کنند تا لذت خوردن این غذای خوشمزه، کامل شود.
در نگاه نخست، کلم پلو شاید غذایی ساده به‌نظر برسد، اما همان‌طور که در بسیاری از فرهنگ‌های آشپزی دنیا دیده می‌شود، سادگی گاهی در خدمت پیچیدگی طعمی است. این غذا نماد پیوند میان مزه، خاطره و هویت است؛ خوراکی که با هر قاشق از آن، بخشی از فرهنگ و طعم جنوب ایران را می‌چشید.
