آیا شیرینیها واقعاً حال روحی ما را بدتر میکنند؟
در حالی که بسیاری از ما هنگام خستگی یا ناراحتی به سراغ شکلات، کیک و شیرینی میرویم، تحقیقات نشان میدهد که مصرف بیش از حد قندهای ساده میتواند اثرات منفی قابلتوجهی بر خلقوخو و سلامت روان داشته باشد. ارتباط میان تغذیه و سلامت روان امروزه در پژوهشهای علمی بیش از هر زمان دیگری مورد توجه قرار گرفته است.
قند چگونه روی مغز و احساسات تأثیر میگذارد؟
1. افزایش سریع و افت ناگهانی قند خون
مصرف قند زیاد باعث افزایش ناگهانی انرژی میشود، اما بهدنبال آن افت شدید قند خون رخ میدهد که میتواند احساس خستگی، تحریکپذیری و بیحوصلگی ایجاد کند.
2. تأثیر بر انتقالدهندههای عصبی
قند میتواند ترشح دوپامین را افزایش دهد (هورمون لذت)، اما در درازمدت این فرآیند باعث کاهش حساسیت مغز به دوپامین شده و احتمال بروز افسردگی را بالا میبرد.
3. افزایش التهابهای سیستمیک
مطالعات نشان دادهاند که مصرف مداوم قندهای فرآوریشده میتواند التهاب مغزی ایجاد کند که خود با افسردگی و اضطراب مزمن مرتبط است.
4. اختلال در میکروبیوم روده
رودهی انسان بهعنوان «مغز دوم» شناخته میشود. مصرف بالای قند تعادل باکتریهای مفید روده را بر هم زده و موجب تغییر در خلقوخو و افزایش احساس استرس میشود.
آیا ترک قند به سلامت روان کمک میکند؟
بله. کاهش تدریجی مصرف قندهای فرآوریشده و جایگزینکردن آنها با میوههای تازه، غلات کامل و غذاهای کمقند میتواند به ثبات خلقی، تمرکز بهتر و کاهش علائم افسردگی و اضطراب کمک کند.
پیشنهادهای ساده برای کنترل قند:
> مصرف میوههای کامل بهجای آبمیوههای شیرین
> پرهیز از نوشابه، کیکهای صنعتی و غلات شیرین
> جایگزینی شکلاتهای پرقند با مغزها و شکلات تلخ واقعی
> نوشیدن آب به جای نوشیدنیهای شیرین