تحقیقات اخیر نشان میدهند که سیر میتواند فواید واقعی برای سلامتی داشته باشد؛ از جمله محافظت در برابر سرماخوردگی و همچنین کمک به کاهش فشار خون و سطح کلسترول.
> «بگذار غذایت دارویت باشد و دارویت غذایت.»
این جمله معروف به بقراط، پزشک یونانی باستان و پدر پزشکی غربی نسبت داده میشود.
او برای درمان بسیاری از بیماریها سیر تجویز میکرد، و اکنون علم مدرن بسیاری از این اثرات مفید سیر را تأیید کرده است.
1. سیر حاوی ترکیباتی با خواص دارویی قوی است
در طول تاریخ، مردم از سیر بهطور گسترده برای اهداف درمانی و سلامتی استفاده میکردند. امروزه دانشمندان میدانند که بسیاری از فواید سیر ناشی از ترکیبات گوگردی است که هنگام خرد کردن، له کردن یا جویدن آن آزاد میشوند. شناختهشدهترین این ترکیبات، «آلیسین» است. البته آلیسین ترکیبی ناپایدار است و تنها مدت کوتاهی پس از خرد کردن سیر تازه وجود دارد. سایر ترکیبات مؤثر در فواید سیر شامل «دیآلیل دیسولفید» و «اس-آلیل سیستئین» هستند.
این ترکیبات گوگردی از طریق دستگاه گوارش وارد بدن شده و در سراسر بدن پخش میشوند و اثرات زیستی قوی ایجاد میکنند.
خلاصه:
سیر گیاهی از خانواده پیاز است که به خاطر طعم خاص و فواید سلامتیاش کاشته میشود. ترکیبات گوگردی موجود در آن نقش کلیدی در ایجاد این اثرات مثبت دارند.
2. سیر بسیار مغذی است، ولی کالری کمی دارد
در ازای هر کالری، سیر سرشار از مواد مغذی است.
یک حبه سیر (حدود ۳ گرم) دارای:
> ۴.۵ کالری
> ۰.۲ گرم پروتئین
> ۱ گرم کربوهیدرات
همچنین منبع خوبی از مواد مغذی زیر است:
> منگنز
> ویتامین B6
> ویتامین C
> سلنیوم
> فیبر
بهعلاوه، سیر حاوی مقادیر کمی از دیگر ریزمغذیها نیز هست.
۳. سیر میتواند در برابر بیماریها، از جمله سرماخوردگی، محافظت کند
مطالعهای نشان داد افرادی که به مدت ۳ ماه در فصل سرماخوردگی و آنفلوآنزا از مکملهای سیر کهنهشده (AGE) استفاده کردند، علائم خفیفتری داشتند و روزهای کمتری را از مدرسه یا محل کار غیبت کردند.
پژوهشهای دیگر نیز نشان میدهند که ترکیبات موجود در سیر ممکن است خواص ضدویروسی داشته باشند.
علاوه بر تقویت سیستم ایمنی، سیر ممکن است به جلوگیری از ورود ویروسها به سلولهای میزبان یا تکثیر آنها در بدن کمک کند.
۴. ترکیبات فعال در سیر میتوانند فشار خون را کاهش دهند
طبق گزارش سازمان جهانی بهداشت (WHO)، بیماریهای قلبیعروقی مانند سکته قلبی و مغزی از عوامل اصلی مرگومیر در سراسر جهان هستند.
فشار خون بالا یکی از مهمترین عواملی است که خطر ابتلا به این بیماریها را افزایش میدهد.
بررسیای در سال ۲۰۲۰ نشان داد که مکملهای سیر میتوانند فشار خون را در افرادی که دچار فشار خون بالا هستند، کاهش دهند. پژوهشگران این کاهش فشار را با کاهش ۱۶ تا ۴۰ درصدی خطر بروز حوادث قلبیعروقی مرتبط دانستند.
در این تحلیل ذکر شده بود که اثر سیر قابلمقایسه با برخی داروهای کاهنده فشار خون است، ولی عوارض جانبی کمتری دارد.
همچنین در بررسی دیگری در سال ۲۰۱۹ اشاره شده که ترکیب آلیسین موجود در سیر میتواند تولید هورمون آنژیوتانسین II (که باعث افزایش فشار خون میشود) را کاهش دهد و به شل شدن رگهای خونی کمک کند؛ این موضوع جریان خون را آسانتر میکند.
۵. سیر سطح کلسترول را بهبود میبخشد و ممکن است خطر بیماریهای قلبی را کاهش دهد
مروری بر تحقیقات در سال ۲۰۱۸ نشان میدهد که سیر میتواند سطح کلسترول کل و LDL (کلسترول بد) را کاهش دهد.
نویسندگان این پژوهش پیشنهاد کردهاند که افراد مبتلا به کلسترول بالا باید مصرف سیر را افزایش دهند، اما تأکید کردهاند که برای تأیید قطعی این نتایج به تحقیقات بیشتری نیاز است.
در مطالعهای در سال ۲۰۱۶ نیز آمده است که مصرف مکمل سیر به مدت بیش از ۲ ماه میتواند سطح LDL را تا ۱۰٪ کاهش دهد، بهویژه در افرادی که کلسترول آنها کمی بالاتر از حد طبیعی است.
با این حال، سیر تأثیر قابل توجهی بر سطح تریگلیسیریدها (که یکی دیگر از عوامل خطر بیماری قلبی است) ندارد.
همچنین، تحقیقات نشان میدهد که سیر تأثیری بر HDL (کلسترول خوب) ندارد.
۶. سیر حاوی آنتیاکسیدانهایی است که ممکن است به پیشگیری از آلزایمر و زوال عقل کمک کنند
آسیب اکسیداتیو ناشی از رادیکالهای آزاد یکی از عوامل مهم در پیری و افت عملکرد شناختی در سنین بالا است.
سیر حاوی آنتیاکسیدانهایی است که از مکانیسمهای دفاعی بدن در برابر این آسیبهای اکسیداتیو پشتیبانی میکنند.
برخی پژوهشها در سال ۲۰۱۶ نشان دادهاند که این آنتیاکسیدانها ممکن است به طور چشمگیری استرس اکسیداتیو را کاهش دهند و خطر ابتلا به بیماریهایی مانند آلزایمر (شایعترین نوع زوال عقل) را کم کنند.
مطالعات حیوانی نیز نشان دادهاند که آلیسین موجود در سیر ممکن است در محافظت از عملکرد شناختی و جلوگیری از افت ذهنی مؤثر باشد. با این حال، برای درک کامل این اثرات، به تحقیقات بیشتری روی انسان نیاز است.
برخی مطالعات دیگر نیز نشان دادهاند که مکملهای سیر میتوانند مستقیماً برای افراد مبتلا به آلزایمر مفید باشند.
۷. سیر ممکن است به افزایش طول عمر کمک کند
اثبات تأثیر مستقیم سیر بر طول عمر انسان بهطور قطعی تقریباً غیرممکن است.
اما با توجه به اینکه سیر بر فاکتورهای مهمی مانند فشار خون اثرات مثبتی دارد، منطقی به نظر میرسد که بتواند به افزایش طول عمر کمک کند.
در یک مطالعه چینی در سال ۲۰۱۹، مشخص شد سالمندانی که حداقل هفتهای یکبار سیر مصرف میکردند، نسبت به افرادی که کمتر از این مقدار سیر میخوردند، عمر طولانیتری داشتند.
همچنین، توانایی سیر در کمک به مقابله با بیماریهای عفونی بسیار حائز اهمیت است، زیرا این بیماریها یکی از دلایل رایج مرگومیر هستند — بهویژه در سالمندان یا افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند.
۸. مکملهای سیر ممکن است عملکرد ورزشی را بهبود دهند
سیر یکی از قدیمیترین مواد طبیعی افزایشدهنده عملکرد بدنی محسوب میشود.
تمدنهای باستان از سیر برای کاهش خستگی و افزایش توان کاری کارگران استفاده میکردند.
مطالعات حیوانی (مانند تحقیقاتی بر روی موشها) نشان دادهاند که سیر ممکن است در بهبود عملکرد ورزشی مؤثر باشد، اما مطالعات انسانی بسیار محدودی در این زمینه انجام شده است.
در یک مطالعه جدید در سال ۲۰۲۳ مشخص شد که مصرف سیر عملکرد دوچرخهسواران را در مسابقه ۴۰ کیلومتری بهبود نداد، اما ممکن است استرس اکسیداتیو ناشی از ورزش و آسیب عضلانی را کاهش داده باشد.
۹. مصرف سیر ممکن است به سمزدایی فلزات سنگین از بدن کمک کند
در دوزهای بالا، ترکیبات گوگردی موجود در سیر میتوانند از آسیب به اندامهای داخلی در اثر مسمومیت با فلزات سنگین جلوگیری کنند.
ترکیب آلیسین موجود در سیر میتواند به کاهش سطح سرب در خون و اندامهای حیاتی بدن کمک کند.
در یک مطالعه انجامشده در سال ۲۰۱۲ بر روی کارگران یک کارخانه باتریسازی خودرو (که بهطور مزمن در معرض تماس با سرب قرار داشتند)، مشخص شد که مصرف سیر باعث کاهش ۱۹ درصدی سطح سرب خون شد.
علاوه بر آن، سیر باعث کاهش بسیاری از علائم بالینی مسمومیت از جمله سردرد و فشار خون بالا شد.
جالب است بدانید که مصرف روزانه سه وعده سیر حتی بهتر از داروی D-پنیسیلامین در کاهش علائم مسمومیت عمل کرد.
۱۰. سیر ممکن است به سلامت استخوانها کمک کند
چندین مطالعه اخیر اثرات سیر بر سلامت استخوانها را بررسی کردهاند، بهویژه در زنان پس از دوران یائسگی.
نتایج یک کارآزمایی بالینی در سال ۲۰۱۷ نشان داد که سیر میتواند استرس اکسیداتیو منجر به پوکی استخوان را کاهش دهد.
شرکتکنندگان در این مطالعه، قرصهای سیر با دوز معادل ۲ گرم سیر تازه در روز مصرف میکردند.
در مطالعه دیگری در سال ۲۰۱۸، مشخص شد که مصرف مکمل سیر به مدت ۱۲ هفته (روزانه ۱ گرم) باعث کاهش درد در زنان مبتلا به آرتروز زانو و دارای اضافهوزن یا چاقی شد.
۱۱. سیر بهراحتی در رژیم غذایی گنجانده میشود و طعمدهنده خوبی است
اگرچه این مورد مستقیماً یک فایده سلامتی نیست، اما اهمیت زیادی دارد.
سیر بهراحتی میتواند به رژیم غذایی شما اضافه شود و با اکثر غذاهای شور و لذیذ بهخوبی هماهنگ است، بهویژه در سوپها و سسها. طعم قوی سیر میتواند به غذاهایی که طعم ملایمی دارند، عمق و مزه بدهد.
سیر به شکلهای مختلفی در دسترس است: از حبههای تازه و خمیرهای نرم گرفته تا پودر سیر و مکملهایی مانند عصاره یا روغن سیر.
یکی از رایجترین روشهای استفاده از سیر این است که چند حبه سیر تازه را با دستگاه پرس له کنید و آن را با روغن زیتون فرابکر و کمی نمک ترکیب نمایید. این ترکیب، یک سس سالاد ساده، مغذی و خوشطعم خواهد بود.
عوارض جانبی مصرف سیر
به خاطر داشته باشید که سیر در کنار فوایدش، برخی عوارض نیز دارد.
> برای مثال، میتواند باعث بوی بد دهان شود. همچنین، برخی افراد ممکن است به سیر حساسیت یا آلرژی داشته باشند.
> سیر ممکن است بر توانایی لخته شدن خون نیز تأثیر بگذارد.
> اگر دچار اختلالات خونریزیدهنده هستید یا از داروهای رقیقکننده خون استفاده میکنید، پیش از افزایش مصرف سیر حتماً با پزشک مشورت کنید.
سؤالات پرتکرار؟
1. قانون ۱۰ دقیقهای در مورد سیر چیست؟
برای حفظ ترکیب آلیسین، سیر خردشده را حدود ۱۰ دقیقه قبل از پختن کنار بگذارید.
2. بهترین زمان برای خوردن سیر چه زمانی است؟
برخی معتقدند خوردن سیر با معده خالی ممکن است فواید بیشتری داشته باشد، اما شواهد علمی کافی در اینباره وجود ندارد.
3. سالمترین روش مصرف سیر چیست؟
مصرف سیر خام ممکن است بیشترین فواید را داشته باشد، زیرا برخی ترکیبات مفید آن نسبت به حرارت حساس هستند.
4. اگر هر روز سیر بخورم چه میشود؟
در اکثر افراد، مصرف روزانه سیر ایمن است. اما افراد مبتلا به رفلاکس معده (GERD) یا کسانی که داروهای ضدانعقاد مصرف میکنند، باید با احتیاط مصرف کنند.