برای نخستین بار، یک گزارش جامع جهانی نشان داده است که بیش از ۱۳ میلیون نوزاد در سراسر جهان با روش لقاح مصنوعی (IVF) متولد شدهاند؛ آماری که تحولی بیسابقه در تاریخ پزشکی تولیدمثل را به تصویر میکشد. این مطالعه که در نشریه Fertility and Sterility منتشر شده، حاصل تجزیه و تحلیل دادههای سلامت از ۱۰۱ کشور طی چهار دهه اخیر است و نشان میدهد که از زمان تولد نخستین نوزاد از لوله آزمایش در سال ۱۹۷۸ تاکنون، فناوریهای کمکباروری (ART) رشد چشمگیری داشتهاند.
به گزارش ساینسآلرت، پژوهشگران برای رفع شکافهای آماری در کشورهایی مانند آمریکا، هند و چین که برخی مراکز اطلاعات خود را ثبت نمیکنند، از مدلهای برآوردی بهره گرفتهاند. آنها حتی میزان سقطهای گزارشنشده را نیز در محاسبات لحاظ کردهاند.
اروپا، با بیش از ۴ میلیون تولد، پیشتاز استفاده از IVF است و آسیا و آمریکای شمالی در رتبههای بعدی قرار دارند. بهطور متوسط اکنون در هر ۳۵ ثانیه یک کودک حاصل از فناوریهای کمکباروری به دنیا میآید. نرخ موفقیت این روشها نیز رشد چشمگیری یافته؛ بهطوریکه در بریتانیا، درصد موفقیت رویانهای منجمد از ۷ درصد در دهه ۹۰ به ۳۶ درصد در ۲۰۲۱ رسیده است.
در ایران نیز که یکی از کشورهای پیشرو در حوزه درمان ناباروری در منطقه محسوب میشود، بیش از ۵۰ مرکز تخصصی در حال فعالیت هستند و خدماتی مانند اهدای تخمک، جنین و اسپرم نیز با مجوز رسمی و چارچوب قانونی انجام میشود. برخی مراکز درمانی ایرانی به نرخ موفقیتی بالاتر از ۶۵ درصد دست یافتهاند.
چالشهای اصلی پیشرو اما همچنان به نابرابری در دسترسی بازمیگردد. بسیاری از کشورها فاقد سامانههای جامع آماری یا زیرساخت قانونی مناسب هستند. دکتر جورجینا چمبرز، سرپرست پژوهش، تأکید دارد که آینده این فناوریها باید بر پایه برابری، دسترسی همگانی، ایمنی و کیفیت بنا شود.