فصل تابستان با گرمای شدید و تعریق بالا همراه است. در این شرایط، بسیاری از افراد بهطور ناگهانی دچار افت فشار خون میشوند؛ مشکلی که اگر بهموقع تشخیص داده نشود، ممکن است به غش، سقوط یا اختلال در عملکرد قلب و مغز منجر شود. اما چرا این پدیده در تابستان شایعتر است و چه کاری میتوان برای کنترل آن انجام داد؟
افت فشار خون چیست؟
افت فشار خون (Hypotension) به حالتی گفته میشود که فشار خون فرد به کمتر از ۹۰/۶۰ میلیمتر جیوه کاهش پیدا میکند. اگرچه در برخی افراد فشار پایین عادی تلقی میشود، اما افت ناگهانی آن میتواند نشانهای از اختلالات بدنی یا شرایط محیطی خطرناک باشد.
چرا در تابستان افت فشار بیشتر میشود؟
> افزایش تعریق: بدن در هوای گرم آب و الکترولیت زیادی از دست میدهد، که این کاهش حجم خون باعث افت فشار میشود.
> کمآبی بدن: مصرف ناکافی مایعات یکی از اصلیترین عوامل افت فشار در تابستان است.
> افزایش گشادشدگی عروق: گرما باعث گشاد شدن رگهای خونی میشود که منجر به کاهش فشار میگردد.
> مصرف برخی داروها: داروهای ادرارآور، ضدافسردگی و فشار خون ممکن است در تابستان اثر بیشتری بگذارند.
> تغذیه نادرست یا ناشتایی طولانی: بهویژه در سالمندان یا افراد روزهدار.
گروههای در معرض خطر
> سالمندان: کاهش حس تشنگی و مصرف داروهای قلبی
> زنان باردار: بهویژه در ماههای دوم و سوم بارداری
> بیماران قلبی و کلیوی
> افراد مبتلا به دیابت: به دلیل مشکلات تنظیم فشار و مایعات
علائم افت فشار ناگهانی
> سرگیجه یا تاری دید
> ضعف شدید یا بیحالی
> غش یا سقوط ناگهانی
> تنفس سریع
> پوست سرد و رنگپریده
> تپش قلب یا احساس سبکی سر
درمان فوری در منزل
> دراز کشیدن و بالا نگه داشتن پاها
> نوشیدن آب یا محلول ORS
> خوردن خوراکیهای شور مانند آبنمک رقیق یا زیتون
> تنفس عمیق و آرام
> پرهیز از ایستادن ناگهانی
راهکارهای پیشگیری
> نوشیدن مکرر آب حتی بدون احساس تشنگی
> استفاده از نوشیدنیهای حاوی الکترولیت
> پرهیز از حمام داغ و هوای خیلی گرم
> وعدههای غذایی سبک اما منظم
> پوشیدن لباسهای نخی و سبک
> کاهش دوز دارو فقط با مشورت پزشک
افت فشار خون در تابستان پدیدهای شایع اما قابل کنترل است. با آگاهی از علائم و رعایت نکات ساده، میتوان از بسیاری از خطرات این مشکل پیشگیری کرد. بهویژه برای افراد آسیبپذیر، هوشیاری و توجه اطرافیان نقشی حیاتی دارد.