جراحان قلب موفق به توسعه دو روش نوآورانه شده‌اند که می‌تواند توان پزشکان در «بازگرداندن تپش قلب» بدون نیاز به بدن اهداکننده را افزایش دهد. در یکی از این روش‌ها که با موفقیت جان یک نوزاد سه‌ماهه را نجات داد، خون اکسیژن‌دار به قلبی که خارج از بدن روی میز جراحی قرار دارد، پمپاژ می‌شود تا در نهایت دوباره شروع به تپیدن کند. در روش دیگر، پیش از جداسازی قلب از بدن اهداکننده، محلولی سرد از مواد نگهدارنده و مغذی به آن تزریق می‌شود. هر دو تکنیک می‌توانند راهکارهایی جدید و مقرون‌به‌صرفه برای نجات قلب‌های ارزشمند اهداکنندگان پس از مرگ باشند.
پژوهشگران می‌گویند که این پیشرفت می‌تواند تعداد پیوندهای قلبی کودکان در آمریکا را تا ۱۰۰ مورد در سال افزایش دهد، عددی حیاتی در شرایطی که هر سال حدود ۵۰۰ کودک در این کشور در انتظار دریافت قلب جان می‌سپارند. این روش‌ها توسط تیم‌هایی از دانشگاه دوک و مرکز پزشکی دانشگاه وندربیلت توسعه یافته‌اند و نتایج آن‌ها در دو مقاله در نشریه معتبر New England Journal of Medicine منتشر شده است.
قلب چگونه باید به‌درستی «دوباره شروع به تپش» کند؟
در حالی که پیوند عضو در هر شرایطی چالشی جدی محسوب می‌شود، پیوند قلب یکی از پیچیده‌ترین آن‌ها است. بیشتر قلب‌هایی که امروزه در پیوندها استفاده می‌شوند، متعلق به بیمارانی هستند که دچار مرگ مغزی شده‌اند اما هنوز قلب‌شان می‌تپد. این در حالی است که شمار بیماران نیازمند به مراتب بیشتر از اهداکنندگانی با این شرایط است.
در سال ۲۰۲۰، پژوهشگران دانشگاه نیویورک (NYU Langone) تلاش کردند با استفاده از تکنیکی آزمایشی به نام پرفیوژن ناحیه‌ای نرموترمیک (NRP)، این مشکل را حل کنند. در این روش، خانواده بیمار رضایت می‌دهند تا پس از قطع پشتیبانی‌های حیاتی، از قلب بیمار دچار مرگ گردش خون (DCD) استفاده شود. در این حالت، دستگاهی خون اکسیژن‌دار را دوباره به قلب پمپاژ می‌کند، تا آن را به حالت تپش بازگرداند.
اگرچه این روش در مواردی موفقیت‌آمیز بوده، اما با انتقادات و چالش‌های اخلاقی روبه‌رو شده است. برخی از بیمارستان‌ها اجرای این روش را ممنوع کرده‌اند و کالج پزشکان آمریکا (ACP) نیز با انتشار بیانیه‌ای رسمی اعلام کرده که این عمل می‌تواند تعریف مرگ را زیر سؤال ببرد. برخی پزشکان نیز روش NRP را «ناخوشایند» یا حتی «ترسناک» توصیف کرده‌اند.
روش‌های جدیدی که در NEJM معرفی شده‌اند، تلاش می‌کنند بدون ایجاد چالش‌های اخلاقی NRP، به نتایجی مشابه دست یابند.
روش اول: احیای قلب روی میز جراحی
در این روش که توسط تیم دانشگاه دوک انجام شد، قلب یک نوزاد یک‌ماهه اهداکننده از بدن جدا شده و بر روی میز جراحی قرار گرفت. در طی تنها شش دقیقه، خون از طریق لوله‌ای به آئورت پمپاژ شد و از سوی دیگر خارج و جمع‌آوری گردید. سپس این خون دوباره اکسیژن‌دار شده و مجدداً وارد قلب شد. به محض شروع تپش قلب، آن را به حالت سرد و ایستا درآورده و برای پیوند به مرکز درمانی دیگر انتقال دادند.
حدود دو ساعت بعد، این قلب در بدن نوزاد سه‌ماهه دریافت‌کننده پیوند زده شد. کودک دو ماه بعد از بیمارستان ترخیص شد و تا امروز، هیچ نشانه‌ای از پس‌زدگی قلب یا نارسایی دیده نشده است.
روش دوم: محافظت سرد بدون نیاز به احیا
تیم دانشگاه وندربیلت رویکرد متفاوتی را انتخاب کرد. آن‌ها با هدف استفاده از قلب‌های DCD، بلافاصله پس از مرگ، محلولی سرد حاوی اکسیژن، الکترولیت، گلبول قرمز، ویتامین و نگهدارنده‌های زیستی را به آئورت قلب تزریق کردند. این ترکیب باعث حفظ قلب در وضعیتی آرام می‌شود و از آن در برابر صدمات ناشی از فرایند مرگ محافظت می‌کند. مزیت اصلی این روش در این است که نیازی به احیای قلب پیش از پیوند وجود ندارد.
دکتر آرون ویلیامز، جراح قلب مرکز وندربیلت، در گفتگو با مجله Science گفت: «ما در این روش قلب را دوباره تپنده نمی‌کنیم؛ بلکه آن را از آسیب حفظ کرده و برای پیوند آماده می‌سازیم.»
پژوهشگران دو مطالعه معتقدند این روش‌ها می‌توانند استفاده از قلب‌های DCD را بدون نیاز به عبور از مرزهای مبهم اخلاقی، به‌طور قابل توجهی افزایش دهند. اگرچه هر دو تکنیک در مراحل اولیه خود قرار دارند، اما دکتر جوزف تورک از دانشگاه دوک ابراز امیدواری کرده که ترکیب این دو روش می‌تواند تعداد اهداکنندگان قلب کودکان را تا ۲۰ درصد افزایش َدهد.
