برای بیش از دو دهه، صفحهنمایشها مرکز اصلی تعامل انسان و گوشیهای هوشمند بودهاند؛ از نمایشگرهای لمسی اولیه تا صفحهنمایشهای اولد با نرخ تازهسازی بالا و لبههای خمیده. اما حالا، مرزهای فناوری بار دیگر در حال جابجاییاند. شرکتهای بزرگی چون سامسونگ، اپل، و استارتاپهایی همچون Humane و Rabbit، با پروژههایی خلاقانه، بهدنبال حذف کامل نمایشگر از گوشیهای آینده هستند؛ مفهومی که نهتنها جسورانه، بلکه انقلابی است.
در سال ۲۰۲۴، استارتاپ Humane با معرفی محصولی بهنام AI Pin، نگاهها را بهسوی خود جلب کرد. دستگاهی کوچک، بدون نمایشگر، که با کمک لیزر و هوش مصنوعی، اطلاعات را مستقیماً روی دست یا سطوح اطراف کاربر پروجکت میکرد. این فناوری نشان داد که میتوان از تجربهی لمسی فاصله گرفت و همچنان تعامل موثری با دستگاه داشت؛ تعاملی که مبتنی بر فرمانهای صوتی، ژستهای حرکتی و تعاملهای طبیعیتر است.
سامسونگ نیز همزمان با توسعه گوشیهای تاشو و رولشونده، در حال تحقیق روی پروژههایی مبتنی بر واقعیت افزوده و نمایشگرهای نوری پوشیدنی است. طبق پتنتهایی که در سال ۲۰۲۵ فاش شد، این شرکت روی دستگاههایی کار میکند که اطلاعات را از طریق عینک هوشمند یا تصویر نوری روی فضای واقعی نمایش میدهند، بدون نیاز به پنلهای فیزیکی سنتی.
از سوی دیگر، اپل که همیشه در سکوت به طراحی آینده میاندیشد، با عرضهی Apple Vision Pro نشان داد قصد دارد مرز بین واقعیت و فضای دیجیتال را بهکلی از نو تعریف کند. بسیاری از تحلیلگران معتقدند اپل در حال حرکت بهسوی یک سیستمعامل بدون نمایشگر فیزیکی است که از طریق تعامل صوتی با Siri، نمایشگر مجازی و هدایت چشمی، تجربهی کاربری آینده را شکل خواهد داد.
اما چرا حذف نمایشگر اهمیت دارد؟ دلیل اول، افزایش آزادی حرکتی و سبکوزنی دستگاههاست. گوشی بدون نمایشگر، میتواند کوچکتر، هوشمندتر و همیشه در دسترس باشد. دوم، حذف حواسپرتیهای بصری و وابستگی به لمس. و مهمتر از همه، همراستا شدن این روند با ظهور هوش مصنوعی مولد است؛ جایی که دستگاهها نه صرفاً ابزار، بلکه همراهان هوشمندی هستند که پیش از درخواست، نیاز کاربر را درک میکنند.
منتقدان اما هشدار میدهند که حذف نمایشگر ممکن است تجربهی تصویری را کاهش دهد، حریم خصوصی را بهخطر اندازد و برای برخی کاربران، بیش از حد پیچیده یا غیرقابلاعتماد بهنظر برسد. با این حال، آنچه مسلم است، تغییر ماهیت تعامل ما با تکنولوژی است.
ممکن است طی چند سال آینده، گوشیهایی را ببینیم که اصلاً «گوشی» به معنای فعلی نیستند؛ نه صفحهنمایش دارند، نه کیبورد، نه حتی نیاز به لمس. تنها کافیست حرف بزنیم، نگاه کنیم، یا فکر کنیم، و آنها پاسخ دهند. آیندهای که زمانی علمی-تخیلی بهنظر میرسید، حالا در حال تبدیل شدن به واقعیت است.